Giải đáp cùng chuyên gia - Nên dùng Collagen như nào ??

Bài viết tổng hợp lại những câu hỏi thường gặp về việc sử dụng Collagen sao cho đúng cách và hiệu quả trong buổi tư vấn trực tuyến do Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ, Lê Bạch Mai (Bs LBM), Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia và Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Lan (Bs PTL) giải đáp.

 Bác sĩ Lê Bạch Mai và Bác sĩ Phạm Thị Lan 

1. Phụ nữ ở độ tuổi nào thì cần bổ sung collagen và bổ sung như thế nào cho phù hợp?

Bs LBM: "Sau 25 tuổi, lượng collagen bị thoái hóa nhiều hơn collagen tổng hợp được. Do đó, từ độ tuổi này đã cần bổ sung collagen. Bạn nên bổ sung hàng ngày và kéo dài ít nhất khoảng 3 tháng. Việc bổ sung còn tiếp tục dài hơn hay không phụ thuộc vào độ tuổi và sự thiếu hụt của từng người."

2. Có nên bổ sung Collagen khi mới sinh em bé? Việc bổ sung Collagen có ảnh hưởng đến sữa mẹ không?

Bs LBM: "Việc bổ sung collagen tự nhiên, collagen peptide không ảnh hưởng đến chất lượng của sữa mẹ."

3. Nên bổ sung lượng collagen qua hình thức nào để đảm bảo sức khỏe?

Bs PTL: "Từ 25 tuổi trở đi, quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể bắt đầu diễn ra. Lúc đó, về số lượng, chất lượng các sợi collagen đều bị giảm sút dần. Vì vậy, việc bổ sung collagen sớm là điều rất cần thiết để chống lão hóa. Các nghiên cứu chỉ ra, sử dụng collagen rất an toàn, không có tác dụng phụ đáng kể. Việc uống collagen bị suy gan, thận chưa có nghiên cứu nào khẳng định điều này. Nếu có tác dụng phụ nghiêm trọng với gan, thận có thể không phải do collagen mà bởi các thành phần khác có trong sản phẩm không rõ nguồn gốc.

Để chọn loại collagen an toàn, hiệu quả, bạn nên sử dụng loại có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, thành phần tự nhiên. Theo đó, collagen chiết xuất từ da cá là loại có cấu trúc tương đương với collagen của da người. Vì vậy, cơ thể dễ dàng hấp thụ hơn và phát huy tác dụng, đặc biệt là loại collagen peptide. Có thể sử dụng collagen cả đường bôi và đường uống. Đối với đường bôi thường chỉ có tác dụng trên vùng da có sử dụng sản phẩm và giá thành loại sản phẩm này thường tương đối cao. Đối với đường uống có tác dụng không những trên da, mà còn hiệu quả với cơ quan khác như xương, khớp..."

4. Phụ nữ 40 tuổi, cần bổ sung collagen theo liều lượng như thế nào? loại nào tốt nhất?

Bs LBM: "nên chọn loại collagen có xuất xứ rõ ràng, được cấp phép bởi cơ quan có thẩm quyền. Ngoài ra, nên chọn loại có phân tử nhỏ (collagen peptide) để dễ hấp thu, dễ thẩm thấu và ít dị ứng. Collagen cũng nên có nguồn gốc tự nhiên sẽ không lo bớt phần đào thải, dư thừa. Chú ý đến lượng kilocalo (năng lượng) của sản phẩm để không làm ảnh hưởng đến trọng lượng cơ thể bạn. Nếu trong collagen có thêm một số chất như glucosamine sẽ tốt hơn không chỉ đối  với da mà còn cả với khớp. Nên sử dụng collagen ít nhất trong vòng 3 tháng để có kết quả tốt nhất."

5. Uống collagen quanh năm không nghỉ có được không? 

Bs PTL: "Đối với loại collagen tự nhiên, bạn có thể sử dụng trong thời gian dài. Vì các loại collagen này có cấu trúc tương đương với collagen da người, nên an toàn, không gây hại cho sức khỏe.

6. Có phải collagen chỉ có tác dụng trong thời gian uống hay không? (uống thì đẹp, ngưng uống da xấu lại)

Bs PTL: "tác dụng của collagen là chỉ làm chậm lại quá trình lão hóa, chứ không có tác dụng duy trì vĩnh viễn. Collagen khi vào trong cơ thể sau một thời gian sẽ bị đào thải. Vì vậy, để chống lão hóa hiệu quả, ngoài việc bổ sung collagen thường xuyên, cần có chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, chăm sóc da phù hợp."

7. Trong collagen có thành phần có thể làm tăng cân khi dùng, vậy nên lựa chọn loại collagen nào để có thể tốt cho sức khoẻ, đẹp da mà không tăng cân?

Bs LBM: "Nguyên nhân của việc tăng cân là trong sản phẩm của bạn có chứa năng lượng hiển thị bằng đơn vị đo là kilocalo vì vậy dùng collagen mà không muốn tăng cân nên chọn những loại thành phần calo thấp, không chứa chất béo." 

8. Uống thử collagen dạng nước nhưng mặt lại nổi mụn. Như vậy có phải không hợp với collagen không?

Bs PTL: "Việc bị nổi mụn không đồng nghĩa với việc không hợp với collagen. Vì collagen không ra tình trạng nổi mụn. Cơ chế của việc nổi mụn có rất nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do nội tiết, do sừng hóa ở cổ nang lông và do sự phát triển của vi khuẩn P.acnes. Vì vậy, cần đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để điều trị mụn. Còn việc dùng collagen hoàn toàn không những không gây mụn, mà còn hỗ trợ cho việc điều trị mụn, giúp lành sẹo nhanh hơn, độ căng sáng của da sẽ được cải thiện tốt hơn."

9. Mới chuyển giới có dùng được collagen để chăm sóc da không? (Nam sang nữ)

Bs PTL: "Chào bạn, collagen phù hợp với cả 2 phái. Vì vậy, dù là nam hay nữ đều có thể sử dụng collagen để chăm sóc da.

10. Cách tốt nhất để bổ sung collagen là dùng bằng thực phẩm hay thực phẩm chức năng, các thực phẩm nào bổ sung được nhiều collagen nhất?

Bs LBM: "Trong các thực phẩm của bữa ăn hàng ngày có khá nhiều thực phẩm chứa collagen như vó bò, các tổ chức da, gân... Tuy nhiên, các phần da thường đi kèm theo chứa các lớp mỡ dưới da vì vậy khi dùng các thực phẩm này cần lưu ý đến lượng năng lượng kèm theo do lớp mỡ dưới da cung cấp. Nếu không muốn tăng cân cần loại bỏ hết lớp mỡ dưới da. Hơn nữa các thực phẩm này thường là thức ăn động vật nên nếu sử dụng kéo dài rất dễ dẫn đến chuyển hóa lipit máu do việc dư thừa các axit béo bão hòa.

Có thể lựa chọn các sản phẩm bổ sung collagen có trên thị trường để bổ sung cho cơ thể bằng đường uống hoặc bằng đường bôi thẩm thấu qua da. Tuy nhiên việc bổ sung collagen bằng đường uống tốt hơn, hiệu quả hơn. Khi lựa chọn sản phẩm collagen nên lưu ý nhà sản xuất, nguồn gốc và hàm lượng collagen, chất bổ sung khác kèm theo."

11. Ngoài 30 tuổi, da bắt đầu xuất hiện tàn nhang và rất khô thì nên làm thế nào?

Bs PTL: "Ở tuổi 30, da đã xuất hiện tàn nhang và rất khô là biểu hiện của lão hóa da sớm. Việc bạn ăn uống thất thường gây ảnh hưởng đến sức khỏe, đẩy nhanh quá trình lão hóa. Vì vậy, bạn nên thay đổi thói quen ăn uống điều độ hơn. Tiếp theo, bạn cần chú ý đến việc chăm sóc da: bôi kem chống nắng thường xuyên hoặc sử dụng các biện pháp bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời vì tia tử ngoại không những gây nám sạm mà còn làm khô da và đứt gãy các sợi collagen, khiến da nhăn và chảy sệ, lão hóa sớm. Ngoài ra, bạn nên sử dụng các loại kem dưỡng ẩm; bổ sung thêm các loại vitamin như A, E, C, coenzyme Q10, collagen..vv.."

 12. Ngoài 30 tuổi chưa dùng collagen bao giờ thì nên bắt đầu dùng loại gì và liều lượng thế nào?

Bs LBM: "Ở khoảng độ tuổi 38, lượng collagen đã bị mất đi trung bình 1-1,5% trong một năm. Vì vậy nếu có điều kiện, nên bổ sung collagen cho cơ thể. Liều lượng sử dụng thì nên dùng hàng ngày, ít nhất là 3 tháng. Việc sử dụng collagen loại gì nên lựa chọn theo tiêu chí sau đây:

- Có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng

- Nên là loại collagen tự nhiên, có trọng lượng phân tử thấp (collagen peptide)

- Nên là loại không chứa chất béo, năng lượng thấp để giúp duy trì cân nặng ổn định

- Sản phẩm không pha chế thêm các chất phụ gia khác. Nếu dùng collagen đường uống bạn nên chọn loại có cảm quan tốt (dễ uống) vì bạn sẽ uống bổ sung hàng ngày."

13. Nên uống collagen lúc no hay đói bụng thì tốt hơn? Có nên uống trước khi đi ngủ không?

Bs PTL: "Để việc hấp thụ collagen được tốt hơn, bạn nên uống collagen trước khi đi ngủ. Vì thời điểm từ 22h đến 2h sáng việc trao đổi chất trong cơ thể diễn ra mạnh nhất trong ngày."

14. Ngoài tác dụng làm đẹp da, giúp da căng mịn, collagen còn có tác dụng gì đối với cơ thể?

Bs PTL: "Chào bạn Thủy, sự thiếu hụt collagen biểu hiện rõ nhất ở trên da, làm cho da bị nhăn, chảy sệ, kém sáng, khô ráp. Trong khi đó, collagen có ở hầu hết các bộ phận và là loại protein chiếm từ 25% đến 35% hàm lượng protein của toàn bộ cơ thể. Vì vậy, thiếu hụt collagen có thể gây ra các biểu hiện khác ở khớp, xương... Do đó, việc bổ sung collagen không chỉ có tác dụng làm đẹp da mà còn giúp chống lão hóa cho cơ thể nói chung, cải thiện các triệu chứng lão hóa ở xương, khớp..."

15. Muốn bổ sung collagen nhưng không biết bổ sung như thế nào cho hợp lý, có cần phải đi kiểm tra trước khi bổ sung không. Nên dùng loại nào khi ngoài thị trường có rất nhiều chủng loại.

Bs LBM: "Để xác định tình trạng thiếu collagen bạn có thể đến các cơ sở y tế khám da liễu để xác định. Tuy nhiên, bạn có thể tự đánh giá mình có thiếu collagen hay không dựa theo một số dấu hiệu chủ quan như: da nhăn, tóc không khỏe, móng giòn dễ gẫy, đau mỏi các khớp xương... Hơn nữa, thường sau tuổi 25 thì việc tổng hợp collagen thường kém hơn so với việc thoái hóa collagen. Dựa trên những dấu hiệu trên bạn có thể quyết định bổ sung collagen hay không.

Việc lựa chọn collagen cần dựa trên một số tiêu chí sau: nguồn gốc collagen (nên là collagen tự nhiên, collagen peptide), sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thành phần không nên chứa chất béo và có hàm lượng năng lượng thấp, không chứa chất phụ gia khác. Nếu bạn lựa chọn bổ sung collagen bằng đường uống thì nên chọn các sản phẩm dễ uống để tạo cảm giác dễ chịu khi bạn đưa lượng collagen đó vào cơ thể mỗi ngày."

16. Collagen tự mua uống có được hay không? Nếu được thì sẽ uống trong khoảng thời gian bao lâu? Có cần kiêng cữ gì không? 

Bs LBM: "Bạn hoàn toàn có thể lựa chọn sản phẩm mà bạn yêu thích để bổ sung collagen cho cơ thể bằng đường uống. Việc bổ sung collagen bằng đường uống giúp làm đẹp cơ thể từ bên trong.

Khi uống collagen, bạn nên uống vào buổi tối khi dạ dày đói, trước khi đi ngủ 30 phút để collagen hấp thu tốt nhất. Ngoài ra, làm đẹp bằng collagen từ bên trong thì phải sử dụng thường xuyên (hàng ngày và kéo dài ít nhất 3 tháng)."

17. Ngoài 40 tuổi, da bị nám, nên sử dụng collagen thế nào để hiệu quả nhất?

Bs LBM: "Đối với nám da, bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được tư vấn và điều trị. Một nguyên tắc cơ bản trong việc điều trị và phòng chống nám là sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF thích hợp (SPF thường từ 30 đến 50). Bạn nên lưu ý bôi kem chống nắng lặp lại sau 2 đến 3 tiếng để phát huy tối đa tác dụng bảo vệ. 

Việc sử dụng collagen là phù hợp với lứa tuổi và tình trạng da của bạn. Nếu có điều kiện, bạn có thể dùng cả dạng bôi và uống vì collagen hỗ trợ chống lão hóa, làm cho da căng sáng hơn."